Προς τα Μέλη της ΓΣ του ΣΑΘ
Θεσσαλονίκη 29/9/2010
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Ως εκπρόσωποι του FORUM στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων καταθέτουμε τις απόψεις μας, για τον απολογισμό των πεπραγμένων της διετίας 2008-2010, σημειώνοντας τις πιο χαρακτηριστικές, κατά την άποψή μας διαδικασίες και αποφάσεις που πάρθηκαν την περίοδο αυτή. Από τις ημερομηνίες που παρατίθενται διαφαίνεται ο αργός ρυθμός με τον οποίο εξελίχθηκε η δραστηριότητα του ΔΣ και ερμηνεύει την αναξιόπιστη θέση στην οποία βρίσκεται στο τέλος της θητείας του. Εκτός από αυτά που με βασανιστική καθυστέρηση έγιναν, υπάρχει και ένα μεγάλο εύρος θεμάτων για τα οποία η μεγάλη πλειοψηφία των συναδέλφων που απέχει, θα περίμενε μια καίρια παρέμβαση από τον συλλογικό της φορέα. Στα θέματα και τις αγωνίες της απασχόλησης, σε θέματα επιστημονικού - αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, σε δράσεις και προσπάθειες που τόσο σε θεσμικό επίπεδο όσο και σε τοπικό πλαίσιο αφορούσαν την πόλη και τη λειτουργία της, ο ΣΑΘ ήταν ανύπαρκτος.
Απολογισμός: Οι εκλογές έγιναν στις 30 Μαρτίου 2008 και τo Δ.Σ συγκροτήθηκε σε σώμα στις 15 Απριλίου 2008. Η πρώτη συνεδρίαση κατά την οποία συζητήθηκε το θέμα του προγραμματισμού της διετίας, ήταν στις 22 Μαΐου 2008, όπου ως εκπρόσωποι του FORUM καταθέσαμε και αναπτύξαμε προτάσεις που είχαν ως κεντρικό στόχο (εκτός των παγίων επαγγελματικών θεμάτων) την ανάπτυξη πρωτοβουλιών εκ μέρους του Συλλόγου με αντικείμενο: α) την υπεράσπιση του δημόσιου χώρου, β) την ανάπτυξη κοινωνικού διαλόγου με άλλες συλλογικότητες για τη βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης, γ) δράσεις για την προβολή της αρχιτεκτονικής δημιουργίας, δ) την επανέκδοση του περιοδικού ε) τη δημιουργία διαδραστικής ιστοσελίδας, στ) τη δημιουργία παρατηρητηρίου έργων δημοσίου ενδιαφέροντος.
Στις επόμενες συνεδριάσεις υποβλήθηκαν οι προτάσεις των άλλων παρατάξεων και τέλος υποβλήθηκε η εισήγηση από την πλευρά του Προεδρείου. Από τις 22.5.08 στις 18 Σεπτεμβρίου 2008 συζητήθηκε η εισήγηση για τον προγραμματισμό της διετίας 2008-2010, ο οποίος ψηφίστηκε στη γενική συνέλευση του Συλλόγου στις 7/10/2008.
Εκτός από την απαράδεκτη διολίσθηση του χρόνου, εκτίμησή μας είναι ότι η εισήγηση του Προεδρείου δεν προσπάθησε να κάνει σύνθεση και ιεράρχηση των προτάσεων που κατατέθηκαν, αλλά προχώρησε σε μια παράθεση όλων των κατατιθεμένων απόψεων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας μακροσκελής κατάλογος δράσεων χωρίς εσωτερική συνοχή και κεντρικό στόχο, παρά την κριτική που ακούστηκε και από άλλα μέλη του ΔΣ. Από την ίδια του τη δομή ο προγραμματισμός αντιστοιχούσε σε δράσεις μιας δεκαετίας και ως εκ τούτου ήταν ανεδαφικός, χωρίς προτεραιότητες, ανεφάρμοστος, γι αυτό και η υλοποίησή του δεν προχώρησε παρά ελάχιστα.
Το επόμενο βήμα να δημιουργηθούν Επιτροπές για την υλοποίηση του προγραμματισμού, έγινε με μεγάλη καθυστέρηση.
Αντιλαμβανόμενοι τη δυσλειτουργία στην 14η τακτική συνεδρίαση του ΔΣ, στις 04.02.2009, καταθέσαμε προτάσεις για την καλύτερη λειτουργία του ΔΣ, όπου προτείνονταν ο καθορισμός της ημέρας συνάντησης του ΔΣ σε βάθος χρόνου εξαμήνου με κατάθεση τετραγωνικού πίνακα ημερολογίου με τις προτεινόμενες συνεδριάσεις του ΔΣ.
Προτάθηκαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις προετοιμασίας των συνεδριάσεων, χρονικά και βάσει περιεχομένου. Προτάθηκε η εισαγωγή ηλεκτρονικής ενημέρωσης των σημαντικών εισερχομένων εγγράφων ώστε να διασωθεί χρόνος για δημιουργική συνάντηση, ηλεκτρονική κοινοποίηση στα μέλη του ΔΣ των εγγράφων προς αποστολή και ηλεκτρονική διακίνηση των πρακτικών της προηγούμενης συνεδρίασης για τυχόν διορθώσεις και υποβολή του κειμένου στο ΔΣ για επικύρωση. Απαραίτητο θεωρείτο η κάθε συνεδρίαση να επικυρώνει τα πρακτικά της προηγούμενης συνάντησης.
Προτάθηκε και μια σειρά άλλων πρακτικών για τη βελτίωση της λειτουργίας του ΔΣ με σκοπό την παραγωγικότερη λειτουργία του, αλλά καμία από τις προτάσεις δεν έγινε δεκτή από το προεδρείο.
Στην 17η συνεδρίαση, στις 18 .03. 2009, τέθηκε από το Προεδρείο για πρώτη φορά το θέμα της συγκρότησης Επιτροπών και στις επόμενες συνεδριάσεις αποφασίστηκε η συγκρότηση 2 επιτροπών μία για την αλλαγή του Καταστατικού και μία για την Ιστοσελίδα. Η πρώτη επιτροπή για το καταστατικό δε λειτούργησε καν, η δεύτερη συγκροτήθηκε αρκετά αργότερα και είναι η μόνη που απέδωσε έργο.
Από την αρχή αυτής της θητείας πιέσαμε επανειλημμένα για τη συνέχιση της έκδοσης του περιοδικού Η Αρχιτεκτονική ως Τέχνη που ήταν μια από τις πιο επιτυχημένες κατά γενική ομολογία παρελθούσες δραστηριότητες του Συλλόγου. Παρά τις αλλεπάλληλες προτάσεις - πιέσεις μας προς το Προεδρείο για την έκδοση του τελευταίου τουλάχιστον τεύχους που ήταν έτοιμο για εκτύπωση και παραμένει ανέκδοτο εδώ και 4 χρόνια η απάντηση του Προεδρείου ήταν σταθερά αρνητική και παρελκυστική με αποτέλεσμα να μη γίνει ποτέ η έκδοσή του και να βρίσκεται ο Σύλλογος έκθετος εδώ και 4 χρόνια απέναντι σε σημαντικούς αρχιτέκτονες και πνευματικούς ανθρώπους που εμπιστεύτηκαν το σύλλογο για τη δημοσίευση της δουλειάς τους. Υποβλήθηκε στη συνέχεια η πρόταση για την επανέκδοση του περιοδικού του ΣΑΘ, τονίζοντας ότι πρέπει να προωθηθεί άμεσα η συγκρότηση νέας συντακτικής επιτροπής του περιοδικού με διαφανείς διαδικασίες, όπως και η προηγούμενη.
Παράλληλα με την υπενθύμιση των στόχων του προγραμματισμού που είχαν συζητηθεί πρωτύτερα, τονίστηκε η ανάγκη άμεσου ορισμού υπευθύνων από το ΔΣ για την προώθηση του προγράμματος, καθώς και να προωθηθεί ο νέος σχεδιασμός της ιστοσελίδας με χαρακτηριστικά που συζητήθηκαν στον προγραμματισμό και περιλάμβαναν τη δημιουργία
- ενός αυτόνομου forum διαλόγου για τα έργα και τις παρεμβάσεις στην πόλη,
- την ίδρυση του παρατηρητήριου έργων δημοσίου ενδιαφέροντος,
- την αυτόνομη παρουσία των παρατάξεων στην ιστοσελίδα
- την επικοινωνία με όλες τις Διεθνείς ενώσεις Αρχιτεκτόνων και τους δικτυακούς τόπους με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.
Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που απασχόλησαν το ΔΣ ήταν το Ειδικό Χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό. Οι εκπρόσωποι του FORUM καταθέσαμε την άποψη μας, άμεσα στην 1η συνεδρίαση που τέθηκε το θέμα, στις 15 Οκτωβρίου 2008 (την οποία δημοσιεύσαμε αργότερα στο Τεχνογράφημα του ΤΕΕ). Το ΔΣ επεξεργάστηκε συλλογικά το σχέδιο αυτό, σε πολλές διαδοχικές συνεδριάσεις και στις 10 Μαρτίου 2009, κατέληξε σε απόφαση. Ωστόσο η απόφαση αυτή καθώς ήταν προϊόν συλλογικής σύνθεσης και επεξεργασίας και δεν απηχούσε μόνο τις απόψεις του Προεδρείου δεν κοινοποιήθηκε ποτέ στα μέλη μας.
Στις 8 Απριλίου 2009 η Ολυμπία Χατζοπούλου , εκ μέρους του FORUM, κατέθεσε πρόταση διοργάνωσης από το ΣΑΘ «έκθεσης με αντικείμενο την IV European Landscape Biennale 2006». Η έκθεση θα περιελάμβανε όλες τις συμμετοχές και τα βραβεία της Έκθεσης και πιθανόν τους καταλόγους. Η πρόταση προέβλεπε μόνον ηλεκτρονικό υλικό, το οποίο θα μπορούσε να οργανωθεί με προβολή σε 3 μεγάλες οθόνες, ή σε πολλές μικρές μεμονωμένες οθόνες, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, στον οποίο θα μπορούσε να οργανωθεί παράλληλα και μια σχετική διάλεξη, με θέμα τις υπαίθριες αναπλάσεις. Το κόστος μιας τέτοιας εκδήλωσης θα ήταν εξαιρετικά χαμηλό.
Ακολούθησαν διαδοχικές συνεννοήσεις με την ελληνίδα εκπρόσωπο του συμβουλίου της Biennal, Μαρία Γούλα, επί 4 μήνες και ορίστηκαν όλες οι οργανωτικές και οικονομικές λεπτομέρειες, οι οποίες κατατέθηκαν στο ΔΣ με σχετικό έγγραφο στις 8 Ιουλίου. Η έκθεση προσδιορίστηκε για το Σεπτέμβρη 2009, όμως το κενό στη λειτουργία του ΔΣ από τις 8 Ιουλίου μέχρι τις 21 Οκτωβρίου 2009 ματαίωσε την πραγματοποίηση της εκδήλωσης αυτής και εξέθεσε την αξιοπιστία του ΔΣ. Το μεγάλο αυτό κενό χρονικό διάστημα συμπίπτει, όχι τυχαία, με την διεξαγωγή των Εθνικών εκλογών.
Στις 21 Οκτωβρίου αποφασίστηκε η συμμετοχή του Συλλόγου στην συνδιοργάνωση του αφιερώματος για το Δ. Φατούρο και στη συνδιοργάνωση της Έκθεσης στο Τελλόγλειο, με ομόφωνη απόφαση, η οποία ήταν εν τέλει η μοναδική αρχιτεκτονική εκδήλωση του ΣΑΘ. Η συμμετοχή του ΣΑΘ στη δράση αυτή όμως περιορίσθηκε στην ομιλία της Προέδρου στα εγκαίνια της έκθεσης στο Τελλόγλειο και στη σημαντική οικονομική συμμετοχή. Στις 20 Ιανουαρίου 2010, αποφασίστηκε η ανάθεση σχεδιασμού της νέας ιστοσελίδας του Συλλόγου. Στην Επιτροπή που συγκροτήθηκε συμμετείχαν οι δύο εκπρόσωποι του FORUM, ένα μέλος της ΑΝ.Α.Σ.Α. και ένα μέλος εκ μέρους του Προεδρείου. Η Ιστοσελίδα ανατέθηκε τελικά στις 20/3/2010, στην Εταιρία Σχεδιασμού Point Blank. Η οργάνωση και η παρακολούθηση σχεδιασμού της ιστοσελίδας έγινε, με στενή συνεργασία της Επιτροπής του ΣΑΘ και της Εταιρίας Σχεδιασμού, μέσα από αλλεπάλληλες συναντήσεις και συνεννοήσεις και τώρα βρίσκεται στην τελευταία φάση των εργασιών της, οπότε και θα ενεργοποιηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες. Τέλος να σημειώσουμε ότι η προσπάθεια που ξεκινήσαμε στις αρχές του 2010 για την υιοθέτηση κριτηρίων για τον ορισμό των εκπροσώπων στις ΕΠΑΕ συζητήθηκε μετά από 5 αναβολές μόλις στο τελευταίο ΔΣ και φυσικά απορρίφθηκε.
Στα θετικά της δράσης του ΔΣ περιλαμβάνεται η συμμετοχή αρκετών κάθε φορά μελών του ΔΣ στα έξι συνολικά συντονιστικά που έγιναν σε όλη τη διάρκεια της θητείας, με συλλογικά επεξεργασμένες απόψεις, κάτι που δεν έγινε γνωστό στα μέλη μας. Επίσης θετική ήταν η πρωτοβουλία του ΔΣ για υποβολή εγγράφων πρωτοβουλιών με προτάσεις και προβληματισμούς, για θέματα του δημόσιου χώρου (αρχαϊκός ναός πλατείας Αντιγονιδών, κηροστάσιο Παναγούδας, Άγαλμα Καραμανλή στην Αριστοτέλους), όπως επίσης και το αίτημα για συνάντηση, με υποβολή προτάσεων για τη διαχείριση του αστικού πρασίνου και το καταστροφικό κλάδεμα των δέντρων κ.α. (έγγραφο 10/05/2010) με την Αντιδημαρχία Περιβάλλοντος & Πρασίνου του Δήμου Θεσσαλονίκης. Οι πρωτοβουλίες αυτές που απηχούσαν πιο συλλογικά τις απόψεις του ΔΣ είχαν επίσης την ίδια τύχη της μη δημοσιοποίησης.
Θεωρούμε ότι ο σύλλογος έχει άμεση ανάγκη από μια νέα εκπροσώπηση και μια νέα ταυτότητα πολύμορφη, συμμετοχική, ανοιχτή και αλληλέγγυα προς τα μέλη του και προς τη νεώτερη γενιά. Οφείλει να ξαναβρεί το δυναμισμό και τη δημιουργικότητά του που έχει χαθεί εδώ και αρκετά χρόνια.
Εκλεγμένα μέλη της αντιπροσωπείας του FORUM Θεσσαλονίκης Συνεργασία Αριστερών Αρχιτεκτόνων στο ΣΑΘ 2008-2010
Ολυμπία Χατζοπούλου
Βιβιάννα Μεταλληνού